Nie dlatego Chrystus się narodził, że [gwiazda] zaświeciła, ale dlatego ona zaświeciła, że Chrystus się narodził (św. Augustyn)
W starożytności astronomia (obserwowanie gwiazd) i astrologia (wiara we wpływ gwiazd i planet na przeznaczenie człowieka) stanowiły właściwie jedno. Mezopotamskie zigguraty (starożytne wieże sakralne) budowano między innymi po to, by obserwować gwiazdy i tworzyć przepowiednie. Babilończycy żyli w przekonaniu, że gwiazdy są boskim tajemnym pismem, które próbowano odczytać przez uważną obserwację ich niebieskiego biegu. W imperium babilońskim zajmowali się tym kapłani. Na polecenie władców komentowali zaobserwowane na niebie zjawiska oraz tworzyli horoskopy, czyli wykresy astrologiczne służące tworzeniu prognoz na temat przyszłości. W starożytności astrologia prawie zawsze związana była z astrolatrią, która gwiazdom, Słońcu i Księżycowi oddawała boską cześć. Ponadto siły natury i zjawiska kosmiczne postrzegano jako tajemnicze siły, które mają wpływ na życie ludzi. Astrolatria występowała w wielu religiach historycznych. W Babilonii trzy naczelne bóstwa, czyli Szamasz, Sin i Isztar, były personifikacjami Słońca, Księżyca oraz Gwiazdy Porannej.
Gwiazdy budzą podziw dla Bożej mocy
W tym kontekście warto przyjrzeć się, co o gwiazdach mówi Biblia. Już na pierwszych stronach Pisma Świętego określono ich rolę i granice w świecie: Bóg rzekł: „Niechaj powstaną ciała niebieskie, świecące na sklepieniu nieba, aby oddzielały dzień od nocy, aby wyznaczały pory roku, dni i lata; aby były ciałami jaśniejącymi na sklepieniu nieba i aby świeciły nad ziemią” (Rdz 1, 14-15). Piękno i potęga kosmosu zachwycały autorów biblijnych i prowadziły ich do refleksji nad potęgą Stwórcy. Gwiazdy powinny zatem budzić podziw dla Bożej mocy, mądrości oraz nieskończoności. Bóg zaś zna ich liczbę i nazwy: On liczbę gwiazd oznacza, wszystkie je woła po imieniu (Ps 147, 4). Pismo Święte uczy również, że Bóg ułożył gwiazdy w grupy gwiazdozbiorów rozpoznawalnych przez ludzi: On stworzył Niedźwiedzicę, Oriona, Plejady i Strefy Południa (Hi 9, 9; por. Hi 38, 31-32; Am 5, 8). To On „spina pasma” tych konstelacji (hebr. Słowo mazzaroth z Hi 38, 32 często tłumaczone jest właśnie jako konstelacje). Zjawiska astronomiczne (związane z gwiazdami) będą też towarzyszyć wydarzeniom dnia sądu Bożego (por. Iz 13, 9-10; Mt 24, 29).
